Línea 8: |
Línea 8: |
| #E maxtak una’tob’ uk’anpesob’ ub’ijrar ojronerob’ tama uyojroner ob’. Una’ta utz’ijb’ob’ yi o’jronob’ tamar taka inte’ janb’yarir. | | #E maxtak una’tob’ uk’anpesob’ ub’ijrar ojronerob’ tama uyojroner ob’. Una’ta utz’ijb’ob’ yi o’jronob’ tamar taka inte’ janb’yarir. |
| | | |
− | == ==
| |
| [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]] | | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]] |
| Una’tanwa’r uyokir utz’ijb’anar, uk’ani ukansena’r kochwa’ uk’ani tz’ijb’ab’ir e ojroner Ch’orti’. | | Una’tanwa’r uyokir utz’ijb’anar, uk’ani ukansena’r kochwa’ uk’ani tz’ijb’ab’ir e ojroner Ch’orti’. |
Línea 1917: |
Línea 1916: |
| *Inpejku’t e b’ijnusyaj xe’ tz’ijb’ab’ir tichan | | *Inpejku’t e b’ijnusyaj xe’ tz’ijb’ab’ir tichan |
| *Inturan inb’ijnu tuk’a mojr b’ijnusyaj intz’ijb’a ta nijun. | | *Inturan inb’ijnu tuk’a mojr b’ijnusyaj intz’ijb’a ta nijun. |
− | *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. | + | *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. |
− | | |
− | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
| |
| | | |
| ==Mixu’ ojroner taka e k’ab’ob’== | | ==Mixu’ ojroner taka e k’ab’ob’== |
− |
| + | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]] |
| Sintagma nominal | | Sintagma nominal |
| | | |
Línea 1929: |
Línea 1926: |
| | | |
| Kakanwi’k e’ra. | | Kakanwi’k e’ra. |
− |
| + | :'''E ixik axana''' |
− | '''E ixik axana''' | + | :'''E tzyob’ kormob’''' |
− | '''E tzyob’ kormob’''' | + | :'''E mis awayan''' |
− | '''E mis awayan''' | |
| | | |
| [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' casa.png|right|95px]] | | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' casa.png|right|95px]] |
| '''Inpatna tama e otot Kanseyaj:''' | | '''Inpatna tama e otot Kanseyaj:''' |
− | - Komon taka e ajkanseyaj, inpejku’t e b’ijnusyaj xe’ kansene’n b’ajxan.
| + | *Komon taka e ajkanseyaj, inpejku’t e b’ijnusyaj xe’ kansene’n b’ajxan. |
− | - U’nb’i taka e ajkanseyaj yaj achekta mojr b’ijnusyaj.
| + | *U’nb’i taka e ajkanseyaj yaj achekta mojr b’ijnusyaj. |
| | | |
− | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
| |
| ==Uyuxinar uk’ajna’rirob’ e ojronerob’== | | ==Uyuxinar uk’ajna’rirob’ e ojronerob’== |
− |
| + | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]] |
| Sintagma verbal.Tipos de Sintagma verbal | | Sintagma verbal.Tipos de Sintagma verbal |
| | | |
Línea 1950: |
Línea 1945: |
| Tama e’ra acheksunpa jay war ojron taka inte’ erachir o’ maja’x. | | Tama e’ra acheksunpa jay war ojron taka inte’ erachir o’ maja’x. |
| | | |
− | <poem>
| + | :'''Watar sajmi e sitz’''' |
− | '''Watar sajmi e sitz’''' | + | :'''Xujra e te’''' |
− | '''Xujra e te’''' | + | :'''Tejna e si’.''' Tajchna e si’. |
− | '''Tejna e si’.''' Tajchna e si’. | |
− | </poem>
| |
| | | |
| [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' casa.png|right|95px]] | | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' casa.png|right|95px]] |
Línea 1962: |
Línea 1955: |
| *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. | | *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. |
| | | |
− | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
| |
| ==Numuy== | | ==Numuy== |
− | | + | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]] |
| Voz pasiva | | Voz pasiva |
| | | |
Línea 1970: |
Línea 1962: |
| | | |
| E kanseyaj xe’ twa’ ache, ja’x tya’ ne’t uk’ani twa’ acheksu numuy. | | E kanseyaj xe’ twa’ ache, ja’x tya’ ne’t uk’ani twa’ acheksu numuy. |
− |
| |
− | '''K’ejcha tari e ak’ach'''
| |
− | '''Sujta e Ijch’ok-'''
| |
| | | |
− | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' mujer leyendo.png|right|95px]] | + | :'''K’ejcha tari e ak’ach''' |
| + | :'''Sujta e Ijch’ok-'''[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' mujer leyendo.png|right|95px]] |
| + | |
| '''Inpatna nib’ajner:''' | | '''Inpatna nib’ajner:''' |
| | | |
Línea 1980: |
Línea 1971: |
| *Intz’ijb’a ta nijun. | | *Intz’ijb’a ta nijun. |
| *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. | | *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. |
− |
| |
− | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
| |
| | | |
| ==E ojroner tya’ kak’anpes e N y M tama e b’ijnusyaj== | | ==E ojroner tya’ kak’anpes e N y M tama e b’ijnusyaj== |
− | | + | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]] |
| Voz antipasiva | | Voz antipasiva |
| | | |
Línea 1993: |
Línea 1982: |
| | | |
| Una’ta tuk’a ojronerob’ uk’eche e NyM tama utz’ijb’ayaj e ojroner. | | Una’ta tuk’a ojronerob’ uk’eche e NyM tama utz’ijb’ayaj e ojroner. |
| + | :'''E’ron e ixik.''' |
| + | :'''war achonma e pak’ab’.-''' |
| + | :'''E Chunpi’ war awe’.''' |
| | | |
− | <poem>
| |
− | '''E’ron e ixik.'''
| |
− | '''war achonma e pak’ab’.-'''
| |
− | '''E Chunpi’ war awe’.'''
| |
− | </poem>
| |
| [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' p (123).png|center|250px]] | | [[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' p (123).png|center|250px]] |
| | | |
Línea 2006: |
Línea 1993: |
| *Intz’ijb’a ta nijun. | | *Intz’ijb’a ta nijun. |
| *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. | | *Ejk’ar inwirse e ajkanseyaj. |
| + | |
| + | [[Categoría:Comunicación y Lenguaje]] [[Categoría:Educación Bilingüe]][[Category:Book:Nuestro_idioma_en_la_escuela_-_ch'orti']] |