Cambios

Busca en cnbGuatemala con Google

sin resumen de edición
Línea 1: Línea 1: −
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' p (29).png|right|400px]]
   
{{DISPLAYTITLE:Ojronerob’ (Vocabulario)}}
 
{{DISPLAYTITLE:Ojronerob’ (Vocabulario)}}
 +
{{Navegador DIGEBI 7 sub}}
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' p (29).png|right|250px]]
 
__TOC__
 
__TOC__
 
+
==Ub’ijnusyaj e kanwa’r ira ja’x==
 
  −
==Ub’ijnusyaj e kanwa’r ira ja’x:==
      
#Ukanwikob’ e maxtak e ojronerob’ tama e ojroner Ch’orti’ . Una’ta ti’n ojroner xe’ ak’anpespa tama uyojroner.  
 
#Ukanwikob’ e maxtak e ojronerob’ tama e ojroner Ch’orti’ . Una’ta ti’n ojroner xe’ ak’anpespa tama uyojroner.  
Línea 31: Línea 30:  
Nakpat xe’ k’a’pix kapejku’t e ojronerob’ ira katz’ijb’a tuno’r tikajun.
 
Nakpat xe’ k’a’pix kapejku’t e ojronerob’ ira katz’ijb’a tuno’r tikajun.
   −
{|style="width:60%; margin:1em auto 1em auto; border:solid #929292 1px; border-radius:5px; line-height:12px; font-size:12px"
+
{|style="width:60%; margin:1em auto 1em auto; line-height:12px; font-size:12px"
 
|-
 
|-
 
|style="width:40%;"|
 
|style="width:40%;"|
Línea 169: Línea 168:  
<div style="clear:both"></div>
 
<div style="clear:both"></div>
   −
==Ub’orojseyaj e ojronerob’ xe’ ak’anpespa ti’ko’tot.==
+
==Ub’orojseyaj e ojronerob’ xe’ ak’anpespa ti’ko’tot==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]  
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]  
   −
Ampliación de vocabulario por campos semánticos: (estudio del significado de las palabras). Vocabulario relacionado con el ámbito del hogar, dentro del hogar y la familia.  
+
''Ampliación de vocabulario por campos semánticos: (estudio del significado de las palabras). Vocabulario relacionado con el ámbito del hogar, dentro del hogar y la familia.''
    
Tara ne’t kochwa’ inkojt ajkanseyaje’t, k’ani twa’ akanse me’yra ojronerob’ xe’ akay kak’anpes ti’ko’tot, taka yar kapya’rach’ xe’ turob’ ti kawejtz’er.  
 
Tara ne’t kochwa’ inkojt ajkanseyaje’t, k’ani twa’ akanse me’yra ojronerob’ xe’ akay kak’anpes ti’ko’tot, taka yar kapya’rach’ xe’ turob’ ti kawejtz’er.  
Línea 188: Línea 187:     
<div style="clear:both"></div>
 
<div style="clear:both"></div>
{|style="width:60%; margin:1em auto 1em auto; border:solid #929292 1px; border-radius:5px; line-height:12px; font-size:12px"
+
{|style="width:60%; margin:1em auto 1em auto; line-height:12px; font-size:12px"
 
|-
 
|-
 
|
 
|
Línea 302: Línea 301:  
Ojroner xe’ uk’anpes tama e ototob’, upatna’rob’ e b’ik’it maxtak najtir e otot, b’an kochwa’ e upatna’rir e rum, uchojb’ana’r e wya’r yi e arak’ob’.  
 
Ojroner xe’ uk’anpes tama e ototob’, upatna’rob’ e b’ik’it maxtak najtir e otot, b’an kochwa’ e upatna’rir e rum, uchojb’ana’r e wya’r yi e arak’ob’.  
   −
Vocabulario relacionado con el ámbito del hogar, tareas infantiles fuera de la casa, por ej. Cuidado y alimentación de animales.  
+
''Vocabulario relacionado con el ámbito del hogar, tareas infantiles fuera de la casa, por ej. Cuidado y alimentación de animales.''
    
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' leyendo.png|right|95px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' leyendo.png|right|95px]]
Línea 325: Línea 324:  
==Ojroner xe’ Ak’anpespa tama uyototir e kanseyaj==
 
==Ojroner xe’ Ak’anpespa tama uyototir e kanseyaj==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
Vocabulario relacionado con la escuela, dentro del salón de clases, objetos y actividades etc.  
+
''Vocabulario relacionado con la escuela, dentro del salón de clases, objetos y actividades etc.''
    
Kansen yar e b’ik’it maxtak, tuno’r e ojroner xe’ akay ak’anpespa tama uyototir e kanseyaj.
 
Kansen yar e b’ik’it maxtak, tuno’r e ojroner xe’ akay ak’anpespa tama uyototir e kanseyaj.
Línea 369: Línea 368:  
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
   −
Vocabulario que se utiliza dentro de la escuela  
+
''Vocabulario que se utiliza dentro de la escuela''
    
Kansen yar e b’ik’it maxtak tuk’a tuk’a ojroner ak’anpespa tama uyototir e kanseyaj.  
 
Kansen yar e b’ik’it maxtak tuk’a tuk’a ojroner ak’anpespa tama uyototir e kanseyaj.  
Línea 414: Línea 413:  
Inpojro inte’ ojroner, nakpat inche inte’ k’ajtsyaj tamar, unb’i taka e ajkanseyaj kochwa’ ache’npa, tya’ ak’a’pa iche k’ani twa’ inkani yi inwaru’t tu’t nipya’rob’.
 
Inpojro inte’ ojroner, nakpat inche inte’ k’ajtsyaj tamar, unb’i taka e ajkanseyaj kochwa’ ache’npa, tya’ ak’a’pa iche k’ani twa’ inkani yi inwaru’t tu’t nipya’rob’.
   −
==OJRONER AK’ANPESPA PATIR E OTOT KANSEYAJ==
+
==Ojroner ak’anpespa patir e otot kanseyaj==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
   −
Vocabulario relacionado con el ámbito de la escuela, en el patio, en un día de actos, en una celebración  
+
''Vocabulario relacionado con el ámbito de la escuela, en el patio, en un día de actos, en una celebración''
    
Kansen yar e b’ik’it maxtak, tuno’r e ojroner xe’ akay ak’anpespa to’rtinaj patir uyototir e kanseyaj, e ojroner xe’ ak’anpespa tama e nojk’inob’ xe’ ache’npa, twa’ e ajkanwa’r una’ta kochwa’ a’ronpa yi kochwa’ utz’ijb’a tu’jun.  
 
Kansen yar e b’ik’it maxtak, tuno’r e ojroner xe’ akay ak’anpespa to’rtinaj patir uyototir e kanseyaj, e ojroner xe’ ak’anpespa tama e nojk’inob’ xe’ ache’npa, twa’ e ajkanwa’r una’ta kochwa’ a’ronpa yi kochwa’ utz’ijb’a tu’jun.  
Línea 456: Línea 455:  
Cha’te’rtyo’n katuran katz’ijb’a mojrxix ojronerob’ xe’ ma’to katz’ijb’a tichan, nakpat kawirse e ajkanseyaj.
 
Cha’te’rtyo’n katuran katz’ijb’a mojrxix ojronerob’ xe’ ma’to katz’ijb’a tichan, nakpat kawirse e ajkanseyaj.
   −
==OJRONER XE’ AK’ANPESPA TE MORWA’R, TE CHONMA’ROB’, ENTE’YX==
+
==ojroner xe’ ak’anpespa te morwa’r, te chonma’rob’, ente’yx==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]  
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]  
Vocabulario relacionado con el ámbito de la comunidad, en el mercado, en la plaza, en la terminal de buses e iglesia.
+
''Vocabulario relacionado con el ámbito de la comunidad, en el mercado, en la plaza, en la terminal de buses e iglesia.''
 
   
 
   
 
Kansen utz’ijb’ob’ yi upejkob’ tuno’r ojroner xe’ akay uk’anpesob’ tama umorwa’rob’, te chinam, te chonma’rirob’, xe’ uk’anpesob’ tama e xantib’, tama uyototir e Katata’, twa’ una’tob’ tuno’rxix ojronerob’ xe’ inb’utz.  
 
Kansen utz’ijb’ob’ yi upejkob’ tuno’r ojroner xe’ akay uk’anpesob’ tama umorwa’rob’, te chinam, te chonma’rirob’, xe’ uk’anpesob’ tama e xantib’, tama uyototir e Katata’, twa’ una’tob’ tuno’rxix ojronerob’ xe’ inb’utz.  
Línea 478: Línea 477:  
Nakpat katz’ijb’a tikajun yi kasutpa kapejku’t
 
Nakpat katz’ijb’a tikajun yi kasutpa kapejku’t
   −
{| class="wikitable" width="60%" style="margin:1em auto 1em auto" id="Competencia 1"
+
{| class="wikitable" width="60%" style="margin:1em auto 1em auto; clear:both"  
 
|-valign="top"
 
|-valign="top"
 
! style="width:40%"| Ojroner xe’ Ak’anpespa tama e morwa’r
 
! style="width:40%"| Ojroner xe’ Ak’anpespa tama e morwa’r
Línea 634: Línea 633:  
Cha’te’rtyo’n katuran kab’ijnu yi katz’ijb’a mojrxix ojronerob’ xe’ ma’to katz’ijb’a tichan, nakpat ka’xin kawirse e ajkanseyaj.
 
Cha’te’rtyo’n katuran kab’ijnu yi katz’ijb’a mojrxix ojronerob’ xe’ ma’to katz’ijb’a tichan, nakpat ka’xin kawirse e ajkanseyaj.
   −
==OJRONEROB’ AK’ANPESPA TAMA E MORWA’ R TAMA UCHOJB’ANA’R E XOYOJYOJRUM.==
+
==Ojronerob’ ak’anpespa tama e norwa’r tama uchojb’ana’r e xoyojyojrum==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
   −
Vocabulario relacionado con el ámbito de la comunidad, clima cuidado de la naturaleza, y del medioambiente; servicios como correo, autoridades locales, municipalidad, lugares turísticos.  
+
''Vocabulario relacionado con el ámbito de la comunidad, clima cuidado de la naturaleza, y del medioambiente; servicios como correo, autoridades locales, municipalidad, lugares turísticos.''
    
Ukansena’r kochwa’ kochwa’ akay aturanob’ e pak’ab’ob’ tama e morwa’rob’, acheksu ub’an turu uyokir e ajk’inob’ jay insis, jay e’ron e k’in o’ war ak’axi e jaja’r. Kochwa’ uchojb’esob’ e tuno’r e xoyoyoj rum , uk’ani twa’ una’ta uk’ab’a’ e aj-jorirob’ xe’ ayan tama e morwa’rob’ yi te chinamob’.  
 
Ukansena’r kochwa’ kochwa’ akay aturanob’ e pak’ab’ob’ tama e morwa’rob’, acheksu ub’an turu uyokir e ajk’inob’ jay insis, jay e’ron e k’in o’ war ak’axi e jaja’r. Kochwa’ uchojb’esob’ e tuno’r e xoyoyoj rum , uk’ani twa’ una’ta uk’ab’a’ e aj-jorirob’ xe’ ayan tama e morwa’rob’ yi te chinamob’.  
Línea 685: Línea 684:  
Nakpat xe’ ink’ajti takarob’, u’nb’i mojr ojronerob’ xe’ una’tob’ tu’pater xe’ ink’ajti, ejk’ar inkanse e mojr nipya’rob’ tama xe’ inche.
 
Nakpat xe’ ink’ajti takarob’, u’nb’i mojr ojronerob’ xe’ una’tob’ tu’pater xe’ ink’ajti, ejk’ar inkanse e mojr nipya’rob’ tama xe’ inche.
   −
==UB’OROJSENA’R E OJRONER TWA’ UYUSTANA’R E OJRONEROB’.==
+
==Ub’orojsena’r e ojroner twa’ uyustana’r e ojronerob’==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
   
 
   
Ampliación de vocabulario por formación de palabras y familias de palabras. DERIVACIÓN  
+
''Ampliación de vocabulario por formación de palabras y familias de palabras. DERIVACIÓN''
    
Uch’ijse uyokir utz’ijb’nar e ojronerob’, xe’ la’rob’ taka.
 
Uch’ijse uyokir utz’ijb’nar e ojronerob’, xe’ la’rob’ taka.
Línea 703: Línea 702:  
utz’ijb’ayaj; b’an kochwa’ e’rob’:
 
utz’ijb’ayaj; b’an kochwa’ e’rob’:
   −
{|class="wikitable" style="width:60%; margin:1em auto 1em auto;"
+
{|class="wikitable" style="width:60%; margin:1em auto 1em auto; clear:both"
 
|-
 
|-
 
|Sakasak   
 
|Sakasak   
Línea 721: Línea 720:  
Cha’te’rtyo’n kasajka mojr ojronerob’, yi katz’ijb’a ti kajun, nakpat kawirse e ajkanseyaj.
 
Cha’te’rtyo’n kasajka mojr ojronerob’, yi katz’ijb’a ti kajun, nakpat kawirse e ajkanseyaj.
   −
==UKETE E OJRONEROB’ TAMA UYOKIR==
+
==Ukete e ojronerob’ tama uyokir==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
   −
Comprensión de vocabulario por pautas o claves de contexto  
+
''Comprensión de vocabulario por pautas o claves de contexto''
    
Ukani e ojronerob’ tama e k’ajtsyaj xe’ akanse.  
 
Ukani e ojronerob’ tama e k’ajtsyaj xe’ akanse.  
Línea 783: Línea 782:  
*¿Chito’ k’ani ani ukorpes e noj mis?
 
*¿Chito’ k’ani ani ukorpes e noj mis?
   −
==UYUSTANA’R E U’T TZ’IJB’==
+
==Uyustana’r e u’t tz’ijb’==
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
   Línea 819: Línea 818:  
<div style="clear:both"></div>
 
<div style="clear:both"></div>
   −
==UYUSTANA’R E OJRONEROB’==
+
==Uyustana’r e ojronerob’==
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|100px]]
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
    
Tz’ijb’an jo’te’ ojronerob’ taka e u’t tz’ijb’ xe’ war akanse, twa’ e ajknwa’r ukani wa’kchetaka.  
 
Tz’ijb’an jo’te’ ojronerob’ taka e u’t tz’ijb’ xe’ war akanse, twa’ e ajknwa’r ukani wa’kchetaka.  
Línea 827: Línea 826:  
Kansen tuk’a ojroner a’xin b’ajxan tama xe’ war akanse twa’ uyusta a’xin uyokir e ajkanwa’r.  
 
Kansen tuk’a ojroner a’xin b’ajxan tama xe’ war akanse twa’ uyusta a’xin uyokir e ajkanwa’r.  
   −
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' leyendo.png|right|90px]]
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' leyendo.png|right|95px]]
 
Utz’ijb’a yi upejka e ojronerob’ xe’ war akansena  
 
Utz’ijb’a yi upejka e ojronerob’ xe’ war akansena  
 
Una’ta uyusta uyokir e ojronerob’ ub’ajnertaka.  
 
Una’ta uyusta uyokir e ojronerob’ ub’ajnertaka.  
Línea 936: Línea 935:  
|}
 
|}
   −
==UK’ANPESNA’R E SAJKNIB’ OJRONER==
+
==Uk’anpesna’r e sajknib’ ojroner==
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|100px]]
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' enseñando.png|right|110px]]
 
   
 
   
Uso de diccionarios: tres listas de seis palabras cada una, en orden alfabético, dar la instrucción en idioma maya para cómo encontrar una palabra dentro de un orden alfabético).
+
''Uso de diccionarios: tres listas de seis palabras cada una, en orden alfabético, dar la instrucción en idioma maya para cómo encontrar una palabra dentro de un orden alfabético).''
    
B’ajxan twa’ ak’ajti taka e ajkanwa’rob’ kochwa’ twa’ uk’anpesob’ e sajknib’ ojroner, kochwa’ twa’ upojrob’ e ojronerob’ tamar yi twa’ utajwyob’ ub’ijnusyaj e ojronerob’ xe’ awajk’u twa’ upojrob’: e’ra ache’npa twa’ ja’xirob’ ma’chi utajwyob’ intran e kanwa’r ira.  
 
B’ajxan twa’ ak’ajti taka e ajkanwa’rob’ kochwa’ twa’ uk’anpesob’ e sajknib’ ojroner, kochwa’ twa’ upojrob’ e ojronerob’ tamar yi twa’ utajwyob’ ub’ijnusyaj e ojronerob’ xe’ awajk’u twa’ upojrob’: e’ra ache’npa twa’ ja’xirob’ ma’chi utajwyob’ intran e kanwa’r ira.  
Línea 946: Línea 945:       −
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' leyendo.png|right|90px]]
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' leyendo.png|right|95px]]
 
Una’ta tuk’a twa’ uk’anpesna’r e '''sajknib’ ojroner.'''
 
Una’ta tuk’a twa’ uk’anpesna’r e '''sajknib’ ojroner.'''
 
   
 
   
Línea 995: Línea 994:  
|}
 
|}
   −
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' casa.png|right|90px]]
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Ch'orti' casa.png|right|95px]]
 
'''Ta nyo’tot'''
 
'''Ta nyo’tot'''
 
   
 
   
Línea 1006: Línea 1005:  
Chitam, ak’ach, sojsoj, mam, kar, xoyoyojrum.
 
Chitam, ak’ach, sojsoj, mam, kar, xoyoyojrum.
   −
[[Categoría:Comunicación y Lenguaje]] [[Categoría:Educación Bilingüe]]
+
[[Categoría:Comunicación y Lenguaje]] [[Categoría:Educación Bilingüe]][[Category:Book:Nuestro_idioma_en_la_escuela_-_ch'orti']]