Cambios

Busca en cnbGuatemala con Google

922 bytes añadidos , hace 6 años

sin resumen de edición

Línea 1: Línea 1:

{{DISPLAYTITLE:Tz’iib’ak xyeeb’al li k’a’uxl chi tz’iib’anb’il (Escritura-expresión escrita)}}

−

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' p(~~122~~).png|right|250px]]

+

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' p(121).png|right|250px]]

__TOC__

==Seeb’alil==

−

~~#Tixk’aytesi rib’ chi tz’iib’ak sa’ li raatinob’aal xtu’uni chaq.~~

−

~~#Tixtz’iib’a li k’a’ ru naxk’a’uxla, reek’a malaj traj sa’ li raatinob’aal xtu’uni chaq.~~

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

+

1. Tixk’aytesi rib’ chi tz’iib’ak sa’ li raatinob’aal xtu’uni chaq.

+

2. Tixtz’iib’a li k’a’ ru naxk’a’uxla, reek’a malaj traj sa’ li raatinob’aal xtu’uni chaq.

+

Xk’anjel laj K’utunel: Li tz’iib’ak a’an jun li seeb’alil tento xb’eeresinkil cho’q re naq kawresinb’ilaq chi tz’aqal reeru li qaatinob’aal. Rik’in xtz’iib’ankil li naqak’a’uxla malaj li naqeek’a yooko xkawresinkil li qaatinob’aal, jo’ kan naq tento rilb’al ut xk’eeb’al xseeb’al xch’ool li tzolom re naq tixk’aytesi rib’ chi k’anjelak ut tz’iib’ak chi tz’aqal reeru.

Línea 30: Línea 32:

Kama’in yooq xb’eeresinkil li k’anjel re naq yooq aj wi’ xnawb’aleb’ ru.

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' hombre y mujer.png|right|110px]]

−

Qayaab’asihaq li na’leb’ a’in:

+

'''Qayaab’asihaq li na’leb’ a’in: '''

Eb’ li che’k’aam jwal loq’ li xwanjikeb’ sa’ qasutam, xb’aan naq rik’in naru nakoowa’ak, uk’ak, k’iik, ut xb’eeresinkil chi xjunil li qayu’am. Sa’ eb’ li kutan anaqwan jwal yooko xrahob’tesinkileb’ li che’k’aam, jo’ li xul, che’, nima’, xb’ihomal li choxach’och’ jo’ eb’ li q’ani pek, li xha’hil ru li ch’och’, ut naab’al chik.

Línea 47: Línea 49:

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' hombre y mujer.png|right|110px]]

Xna’ tz’iib’ jun aj wi’ roq xyaab’:

+

+

<br>

+

</div>

Xna’ tz’iib’ najt roq xyaab’:

+

+

<br>

+

</div>

Tz’iib’ ink’a’ nake’xk’am xtz’uq:

+

+

<br>

+

</div>

Tz’iib’ nake’xk’am xtz’uq

+

+

<br>

+

</div>

Tz’iib’ xsum rib’eb’

+

+

<br>

+

</div>

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

−

Xk’anjel laj k’utunel:

+

'''Xk’anjel laj k’utunel'''

Chi rix naq ak xe’xtusub’ jo’ chan ru naq nake’xk’a’uxla, tqach’olob’eb’ chi ru b’ar wankeb’ li xpaayil li tz’iib’ junjunq.

Línea 114: Línea 134:

:kar

−

{|style="width:100%;"

+

{|style="width:100%; margin-bottom:50px;"

|style="border:solid 2px; border-radius:10px; margin:2% auto 3% auto; width: 85%; padding-left:5px;"|Naru aj wi’ xyeeb’al re naq tixtz’iib’a xk’ab’a’ eb’ li eetalil, ut tixsurub’ li xna’ tz’iib’ naroksi.

Línea 130: Línea 150:

</center>

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

−

Xk’anjel laj k’utunel:

+

'''Xk’anjel laj k’utunel'''

Xyeeb’al re li tzolom naq tixyaab’asi li aatin junjunq. Naru naqoksi a’in malaj jalan chik.

Línea 160: Línea 180:

|}

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

−

Xk’anjel laj k’utunel:

+

'''Xk’anjel laj k’utunel'''

Qilaq xyaab’ li tz’iib’ b’, a’in junelik nab’eeresiman rik’in li xnat’b’al xb’aan naq ak rochb’een junelik, wi’ ink’a’ nak’eeman moko tz’aqal ta reeru xyaab’ na’el.

Naru xtz’iib’ankil rik’in xnimqi tz’iib’ ut kok’ tz’iib’

−

'''B’ b’'''

+

−

:b’e

:b’anleb’aal

Línea 184: Línea 203:

Eb’ li tz’iib’ a’in lut naq taawileb’ ab’an jalan xyaab’ li junjunq. Qilaq:

−

'''Ch'''

+

−

:Cham

:Paachach

Línea 202: Línea 220:

:tuch

:Chamil

−

~~'''Ch’'''~~

:Ch’am

Línea 226: Línea 242:

Jo’kan aj wi’ li tz’iib’ a’in, jalan xyaab’ li junjunq.

−

'''T'''

+

−

:Tolto

:Tap

Línea 245: Línea 260:

:tuulan

−

'''T’'''

+

−

:T’unt’u

:T’ant’o

Línea 277: Línea 291:

Naq ak xtz’iib’a li tzolom tento rilb’al ma naxik xtz’uq malaj ink’a’ li junjunq chi aatin.

</poem>

−

Li nimqi tz’iib’:

+

'''Li nimqi tz’iib’'''

K’a’ ru xk’anjel li nimqi tz’iib’. Natz’iib’aman rik’in nimqi’ tz’iib’ naq tqaj xtz’iib’ankil xk’ab’a’ li poyanam, na’ajej, malaj junaq tenamit. Wan sut naq nak’eeman xk’ab’a’ li xul, naru aj wi’ xtz’iib’ankil rik’in nimqi tz’iib’. Jo’kan aj wi’ naq tqatikib’ li tz’iib’ak malaj junaq na’leb’ tento xb’eeresinkil li nimqi tz’iib’.

Línea 299: Línea 313:

</poem>

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

−

Xk’anjel laj k’utunel:

+

'''Xk’anjel laj k’utunel'''

Qayehaqeb’ re li tzolom naq te’xtz’iib’a junaq na’leb’ b’ar wi’ te’roksi li nimqi tz’iib’.

Línea 311: Línea 325:

. , ; : … ()

−

Li eetalil junjunq ak xk’anjel wi’:

+

'''Li eetalil junjunq ak xk’anjel wi’'''

Qilaq:

Línea 317: Línea 331:

*Li tz’uq na’oksiman cho’q re xraqb’al junaq na’leb’. Wan li tz’uq naq li xk’anjel a’an xraqb’al li na’leb’ ab’an toj wan xkomon. Wan li tz’uq naxram li na’leb’ cho’q re li hilank, ut wan li tz’uq naxram chi xjunaj wa’ li na’leb’. Qilaq:

−

:Lix Mar yo chi iximak chi re ochoch. Li ch’ina’ixqa’al a’in junelik naxik sa’ tzoleb’aal ut naq nasutq’i chaq na’ok xtenq’ankil li xna’.

+

Lix Mar yo chi iximak chi re ochoch. Li ch’ina’ixqa’al a’in junelik naxik sa’ tzoleb’aal ut naq nasutq’i chaq na’ok xtenq’ankil li xna’.

Qana’ Lool a’an xna’ lix Mar, ut jwal sa xch’ool xb’aan naq seeb’ li xko’ chi tzolok ut chi k’anjelak, jo’kan naq naxye naq wulaj kab’ej chaab’il naq tixb’eeresi li xyu’am.

−

:, Li xk’anjel li k’onkook’il tz’uq, a’an cho’q re twanq li hilank naq na’uxk li yaab’asink ut cho’q re xraqb’al aj wi’ li junjunq chi aatin malaj na’leb’. Qilaq:

+

, Li xk’anjel li k’onkook’il tz’uq, a’an cho’q re twanq li hilank naq na’uxk li yaab’asink ut cho’q re xraqb’al aj wi’ li junjunq chi aatin malaj na’leb’. Qilaq:

Laj Kolax yo chi k’ayink: o, tul, koyow, pix, ut ik.

−

~~: :~~ Li tz’uq wan sa’x b’een li k’onk’ookil, naxk’utb’esi naq li hilank nab’aanuman wan chik b’ayaq xraqb’al, xb’aan naq a’an li xk’anjel, jo’ wi’ xk’eeb’al b’ayaq xsasal ru li na’leb’.

+

Li tz’uq wan sa’x b’een li k’onk’ookil, naxk’utb’esi naq li hilank nab’aanuman wan chik b’ayaq xraqb’al, xb’aan naq a’an li xk’anjel, jo’ wi’ xk’eeb’al b’ayaq xsasal ru li na’leb’.

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

Qilaq:

Línea 331: Línea 345:

Qawa’ Rob’ yo chi k’alek wulajwulaj xb’aan naq traj xseeb’ankil li xk’anjel re naq sa chik t-awq naq t’ane’q li hab’; ab’anan ink’a’ naxnaw naq tyajerq li xna’, jo’kan naq xkanab’ li xk’anjel.

−

~~…Li~~ oxib’ chi tz’uq a’in, na’oksiman cho’q re xyeeb’al naq wan xkomon li na’leb’.

+

<big>'''…'''</big>Li oxib’ chi tz’uq a’in, na’oksiman cho’q re xyeeb’al naq wan xkomon li na’leb’.

−

()Li k’achk’ookil eetalil a’in, na’oksiman cho’q re xyeeb’al malaj xch’olob’ankil

+

<big>'''()'''</big>Li k’achk’ookil eetalil a’in, na’oksiman cho’q re xyeeb’al malaj xch’olob’ankil xkomon li na’leb’ yo chi b’eeresimank.

−

~~xkomon li na’leb’ yo chi b’eeresimank.~~

+

<big>'''“”'''</big> Li eetalil a’in na’oksiman naq nawan xyeeb’al junaq li na’leb’ yeeb’il xb’aan jalan chik, malaj naq nayeeman junaq na’leb’ jwal aajel ru.

−

“” Li eetalil a’in na’oksiman naq nawan xyeeb’al junaq li na’leb’ yeeb’il xb’aan jalan chik, malaj naq nayeeman junaq na’leb’ jwal aajel ru.

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

−

Li ajlank:

+

'''Li ajlank'''

Sa’ eb’ li aatinob’aal maay, jo’ li q’eqch’ na’uxman li ajlank sa’ junq mayil.

Línea 425: Línea 437:

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' mujer.png|right|110px]]

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' p(140).png|right|150px]]

−

Xk’anjel laj k’utunel:

+

'''Xk’anjel laj k’utunel'''

−

Xkab’ k’anjel:

+

'''Xkab’ k’anjel'''

Tixch’olob’ k’a’ ru xk’anjel li ch’ina xul a’in sa’ li ochoch junjunq:

−

Rox k’anjel:

+

'''Rox k’anjel'''

Naxyaab’asi li seeraq’ a’in:

Línea 441: Línea 453:

Naq xe’xke’ reetal xna’ ut xyuwa’ ak ewu chikan ut li xko’ maji’ na’wulak, ut xe’xjultika naq xko’o chi atink sa’ ha’, xe’xke’ xxikik sa’ nima’ ut naq xe’wulak kaj wi’ xe’xtaw li ruuq chi t’ant’o sa’ samayi’ chi re ha’ ut ma hoon wulaj chik x’extaw ut nake’ xye’ naq kijuntoqolo’ ru kama xye’ li kar, ut juneb’ chik nake’ xye naq yo tana chi atink naq kit’il sa’ xyi pek, xb’aan naq naab’al ninqi pek wank sa’ nima’ a’an.

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' hombre y mujer.png|right|110px]]

−

Xsumenkil:

+

'''Xsumenkil'''

<poem>

Tz’iib’a k’a’ raj ru xk’ab’a’ taak’e li na’leb’ a’in

Línea 456: Línea 468:

</poem>

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' hombre y mujer.png|right|110px]]

−

Xka k’anjel:

+

'''Xka k’anjel'''

Patz’ sa’ laak’aleb’aal malaj na’ajej junaq seeraq’ jwal nab’eeresiman aran.

Línea 469: Línea 481:

Xk’anjel laj k’utunel:

−

Ro’ K’anjel:

+

'''Ro’ K’anjel'''

'''Qach’olob’aq k’a’ ru xqab’aanu sa’ li tzoleb’aal anaqwan.'''

Línea 499: Línea 511:

Tiib’a xb’eehik laayu’am, tento naq taatikib’, xyeeb’al aniheb’ laana’ laayuwa’, b’ar xatyo’la, jo’ q’e, ut chan ru naq nakab’eeresi laayu’am sa’ eb’ li kutan a’in.

−

Xwuq k’anjel:

+

'''Xwuq k’anjel'''

Tento xtz’iib’ankil xyu’am junaq poyanam jwal na’oken ut natz’aqon sa’ li na’ajej malaj k’aleb’aal b’ar wi’ wanko.

−

Xwaqxaq k’anjel:

+

'''Xwaqxaq k’anjel'''

Xtz’iib’ankil chi xjunil li na’leb’ ninb’eeresi sa’ li tzoleb’aal rajlal xamaan, tento naq tintz’iib’a k’a’ ru ninb’aanu sa’ li kutan junjunq.

Línea 529: Línea 541:

|}

[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Q'eqchi' hombre y mujer.png|right|110px]]

−

Tzolom:

+

'''Tzolom'''

−

B’eeresi li junjunq chi k’anjel a’in:

+

'''B’eeresi li junjunq chi k’anjel a’in'''

<poem>

K’uub’ junaq li t’ilb’a ru’uj aq b’ar wi’ taawoksi li tz’iib’ Ch-ch’ sa’ li junjunq chi aa¬tin.

Línea 538: Línea 550:

Tz’iib’a junaq seeraq’ chi rix junaq nimq’e xwan sa’ laatzoleb’aal, k’aleb’aal malaj ochoch.

</poem>

+

[[Categoría:Comunicación y Lenguaje]] [[Categoría:Educación Bilingüe]][[Category:Book:Nuestro_idioma_en_la_escuela_-_Q'eqchi']][[Category:Book:Nuestro_idioma_en_la_escuela_-_Q'eqchi']]

Carlos Mulul

nuke, Administradores

30 170

ediciones

Cambios

Nuestro idioma en la escuela/Q'eqchi'/Escritura-expresión escrita (editar)

Revisión del 06:09 8 dic 2017