CNB

Cambios

Busca en cnbGuatemala con Google

Nuestro idioma en la escuela/Kaqchikel/Vocabulario (editar)

Revisión del 04:24 27 nov 2017

8755 bytes añadidos ,  hace 6 años
sin resumen de edición
Línea 536: Línea 536:  
chajchöj
 
chajchöj
   −
Choltzij kichin taq samaj
+
'''Choltzij kichin taq samaj'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(39).png|right|350px]]
 +
:K’ayinem
 +
:nch’elej nuchaq’
 +
:ponoj wäy
 +
:tz’ib’
 +
:täpKinmës pa
 +
:jay
 +
:nch’aj tzyäq
 +
:mes
 +
:yitzaq
 +
:yib’e pan
 +
:qasan oj
 +
:Moloj si’
 +
:chapoj kär
 +
:ch’aroj si’
 +
:ya’öl wäy
 +
:ch’ajom
 +
:mesoj
 +
:B’anöy jay
 +
:Tuku'l
 +
:ya’anem
 +
:t’iso’n
 +
:b’anöy b’ey
 +
:t’iso’n
 +
:Ninto’ nutata’
 +
:b’anoj wäy
 +
:nb’enukama’ ya’
 +
:Ch’ajoj
 +
:b’anoj q’utun
 +
:mesoj
 +
:Nb’an taqkil
 +
:mesoj pa jay
 +
:b’oxoj q’aq’
 +
:Rupam kape’
 +
:ninmës ruwa jay
 +
:ch’opoj ulew
 +
:Nb’enuk’ama’
 +
:nusi’
 +
:choyoj si’
 +
:kem
 +
:Rupam xnakät
 +
:ya’oj tz’o’
 +
:nutorij q’ayïs
 +
:Tukuj kape’
 +
:tikoj kape’
 +
:Ninchojmisaj ruchat
 +
:Qasan oj
 +
:b’ätz’
 +
:qasaan ooj
 +
:Rikil wäy
 +
:chapoj sa’y
 +
:ninb’eb’ij nutz’o’
 +
:Ninb’än b’oloj
 +
:ninb’än chenoj
 +
:nub’än rukamul
 +
:Ch’ajöl läq
 +
:paxin ab’äj
 +
:puq’uj ch’ab’äq
 +
:Ninb’än wawex
 +
:tikoj awän
 +
:ninchunaj nuch’at
   −
Choltzij kichin aqanaj
+
'''Choltzij kichin aqanaj'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(40.1).png|right|350px]]
 +
:Kïk’
 +
:ib’o’ch’
 +
:yatb’iyin
 +
:yib’iyaj
 +
:B’aq
 +
:yib’iyin
 +
:tz’umal
 +
:yatb’e pa juyu’
 +
:Yojb’iyaj
 +
:nb’iyin nukik’el
 +
:yatb’e pa si’
 +
:ixk’äq
 +
:Tz’um
 +
:Yatpalaqin
 +
:Ruka’n b’aq
 +
:Ch’a’k awaqän
 +
:Ch’akul
 +
:Nink’äq wi’
 +
:Ruwi’ waqän
 +
:K’ojolib’äl xajab’
 +
:Ixtuxil
 +
:Yipe
 +
:nub’aqil
 +
:awa’
 +
:yatxajo’
 +
:nuch’ek
 +
:yatnupalaqinisaj
 +
<center>
 +
<gallery widths=200px heights=200px>
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(40.2).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(40.3).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(40.4).png
 +
</gallery>
 +
</center>
   −
Choltzij kichin q’ab’aj
+
'''Choltzij kichin q’ab’aj'''
   −
Choltzij kichin chi’aj
+
:Naq’etej aq’a’
−
Choltzij nuk’än ri’ rik’in ri ch’akulaj
+
:nupon ruway
 +
:yattz’ib’an
 +
:Nuchäp ruway
 +
:ruwi’ ruq’a’
 +
:ib’o’ch’
 +
:Nachäp wäy
 +
:nachäp kär
 +
:kïk’
 +
:B’aq
 +
:ninpaq’ij nuq’a’
 +
:nuch’äj nutzyaq
 +
:Nusamajij
 +
:nachap naqüm
 +
:nach’äj ruwäch
 +
:Yiwa’
 +
:ixk’äq
 +
:tzaqöl wäy
 +
:Tzaqb’äl wäy
 +
:nqatutuj kape’
 +
:ninchäp wachinäq
 +
:Nupaq’ij nuq’a’
 +
:naq’etej awi’
 +
:naqol ruxaq awän
 +
:Nachäp läq
 +
:nachäp ab’äj
 +
:nach’äj läq
 +
:Nnuchäp atuxtäq
 +
:ruk’u’x aq’a’
 +
:nuxoj tz’o’
 +
:Nuq’a’
 +
:nuchäp wuj
 +
:nub’än b’ätz’
 +
:Njaq chi’ jay
 +
:yitz’ib’an
 +
:namës pa jay
 +
:Nachäp xajab’
 +
:natïj awäy
 +
:naqüm akape’
 +
:Yatq’eten
 +
:yataq’oman
 +
:yatq’ojoman
 +
:B’anb’äl chenoj
 +
:nwokisaj nutzyaq
 +
:nqachäp tz’ib’ab’äl
 +
:Naq’etaj atz’i’
 +
:nunük’ nukem
 +
:jaqb’äl chi’aj
 +
:Nunük’ nutzyaq
 +
<center>
 +
<gallery widths=200px heights=200px>
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(42.1).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(42.2).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(42.3).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(42.4).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(42.5).png
 +
Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(42.6).png
 +
</gallery>
 +
</center>
   −
Choltzij richin pa jay, rik’in kisamaj taq ak’wala’
+
'''Choltzij kichin chi’aj'''
 +
:Yattzijon
 +
:natïj
 +
:tijoj kape’
 +
:yojsik’in
 +
:Naräq achi’
 +
:yitzijon
 +
:sik’ib’äl winäq
 +
:q’ejelob’äl qate’
 +
:Nuchi’
 +
:nutïj wäy
 +
:yatb’ixan
 +
:q’ejelob’äl qatata’
 +
:Naqüm ya’
 +
:yatch’o
 +
:nakach’uj
 +
:q’ejelob’äl qati’t
 +
:Chi’aj
 +
:xe’wäy
 +
:nsilob’ej ri’
 +
:q’ejelob’äl qamama’
 +
:Nuq’a’
 +
:nutïj äk’
 +
:nutïj jun wachinäq
 +
:q’ejelob’äl qach’itite’
 +
:nuräq nuchi’
 +
:Nwa’
 +
:pan aqul
 +
:q’ejelob’äl qach’ititata’
 +
:loq’b’äl uq
 +
:Qachi’
 +
:qaq’
 +
:b’anob’äl k’ayij
 +
:nuyöb’
 +
:Nub’ïq’ chub’
 +
:nutïj kach’
 +
:sik’inel Ajaw
 +
:nsik’in
 +
:Metz’
 +
:nqumun
 +
:sik’inel wach’alal
 +
:nutïj ya’
 +
:Nuxupuj xul
 +
:q’ejelonel nwa’
 +
:b’anöy samaj
 +
:Nuq’ejela’ nte’
 +
:tijöy kinäq’
 +
:tijöy rikil
 +
:sik’inel ruwa wuj
 +
:K’o rub’aqil
 +
:ruk’atzil
 +
:kach’
 +
:yoq’onel
 +
:Ruk’wan kïk’
 +
:ch’akul
 +
:ruk’wan qey
 +
:nb’ixan
 +
:richin qachub’
 +
:k’o rub’och’iil
 +
:ruchi’
 +
:nxib’an
 +
:sik’ib’äl chiköp
 +
:Sujunel k’ayij
 +
:nchub’an sujub’äl si’
 +
:nchub’an
 +
:Sujub’äl to’om
 +
:sujub’äl wäy
 +
:natïj away
 +
:b’ochi’inel
 +
:nuloq’ob’ej tzyäq
 +
:natïj munil
 +
:tijöl ichaj
 +
:sujunel
 +
:natïj äk’
 +
:nutïj ik
 +
:ruwäch wey
 +
:nutz’üb’
 +
:yib’ison
 +
:nukäch’ kach’
 +
:ruwäch eyaj
 +
:ruk’wan b’aq
 +
:Ruk’wan ismachi’
 +
:Ruk’wan ib’och’
 +
:sik’ib’äl tz’ib’
 +
:sik’ib’äl qachaq’
 +
:sik’ib’äl wuj
 +
:noq’
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(44).png|center|350px]]
 +
 
 +
'''Choltzij nuk’än ri’ rik’in ri ch’akulaj'''
 +
 
 +
:Nïm raqän
 +
:ajsamajel
 +
:tzatzq’or
 +
:Utziläj winäq
 +
:ko’öl raqän
 +
:chomiläj winäq
 +
:Tijöl q’ayïs
 +
:ti’oj ruq’a’
 +
:ti’oj
 +
:Nima’q rusamaj
 +
:kokoj kaqän
 +
:b’aq
 +
:Qumüy ya’
 +
:nima’q ruxikin
 +
:nima’q ruwi’
 +
:Nïm rutza’m
 +
:ma nsamäj ta
 +
:k’o rey
 +
:K’anen
 +
:ti’oj ruwi’
 +
:q’aq’awinäq
 +
:Eleq’oma’
 +
:nima’q rixk’äq
 +
:k’o ruchi’
 +
:B’aqiläj winäq
 +
:tz’ujunel
 +
:saqawinäq
 +
:Nima’q rumetz’
 +
:nima’q ra’
 +
:nïm ra’
 +
:B’anöl taq ch’a’oj
 +
:nïm raq’
 +
:ruwäch
 +
:Nïm ruxajab’
 +
:k’o rutza’m
 +
:k’o rupas
 +
:K’o rumochila
 +
:jun xtän
 +
:e b’aq
 +
:Ti’oj raqän
 +
:ch’ayonela’
 +
:b’anöy taq jay
 +
:Qas yesamäj
 +
:k’o ruxajab’
 +
:tz’il rij
 +
:Saqaläj winäq
 +
:achin
 +
:rismal ruwi’
 +
:Ütz ntzijon
 +
:pim ruwa rey
 +
:nima’q ruq’a’
 +
:B’anöy utzil
 +
:k’o ruwi’
 +
:k’o ruwäch
 +
:K’o rub’aqil
 +
:säq
 +
:ti’oj rutza’m
 +
:Ti’oj rixk’äq
 +
:b’anöy ch’a’oj
 +
:ti ko’öl
 +
:Nsamäj
 +
:ajq’ij
 +
:ajchapöl kär
 +
:Ak’wal
 +
:ala’
 +
:sib’isäq runaq’ ruwäch
 +
 
 +
'''Choltzij richin pa jay, rik’in kisamaj taq ak’wala’'''
 +
 
 +
:Setesïk rachäq
 +
:b’anöl etzelal
 +
:b’anöy jay
 +
:Säq ntzu’un
 +
:b’anöl q’ab’arïk
 +
:sal rij
 +
:Rurajil
 +
:qas ütz
 +
:qas jeb’ël
 +
:b’ajïl jay
 +
:ti’oj rixk’äq
 +
:q’ëq ruwi’
 +
:q’ëq ruxajab’
 +
:ti’oj rupaläj
 +
:q’ab’arel
 +
:ti’oj rub’aqil
 +
:ti’oj rutz’umal
 +
:punupäq xe’ rey
 +
:pïm ruxikin
 +
:perepäq ruxikin
 +
:ntzijon
 +
:nïm ruwäch
 +
:nïm ruq’a’
 +
:waranel
 +
:jewejïk rupaläj
 +
:chaponel
 +
:b’aq ruqul
 +
:ajetz’anel
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(46).png|center|350px]]
 +
'''Tijonel'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 +
'''Tasik’ij chi kiwäch ri taq ak’wala’.'''
   −
Tijonel
  −
Tasik’ij chi kiwäch ri taq ak’wala’.
   
K’atzinel chi ke ri te’ej tata’aj nkik’üt chi kiwäch ri taq kalk’wal ri nkitz’et rik’in ruya’ik kiway ri chikopi’. Ruma e yalan e k’atzinel chupam ri qak’aslem, achi’el ri kej nrejqaj qasi’, ri wakx richin nqatïj.
 
K’atzinel chi ke ri te’ej tata’aj nkik’üt chi kiwäch ri taq kalk’wal ri nkitz’et rik’in ruya’ik kiway ri chikopi’. Ruma e yalan e k’atzinel chupam ri qak’aslem, achi’el ri kej nrejqaj qasi’, ri wakx richin nqatïj.
 +
 
K’atzinel chi nqatzeqelib’ej achike rub’anon ri ruwäch ruwachulew rik’in achike nuya’ chi qe, chuqa’ achike nub’än toq man ütz ta nqab’än chi re, achi’el toq man nqamöl ta ri q’ayïs chuwäch, pa taq qochoch, pa taq b’ey. We röj nqamöl ri qaq’ayïs pa taq qochoch, pa taq qab’ey, ütz k’a ri’ ke re’ nqab’än chi re ri ruwachulew, richin ke ri’ yekikot k’a ri taq chikopi’ , chuqa’ ri taq qalk’wal.
 
K’atzinel chi nqatzeqelib’ej achike rub’anon ri ruwäch ruwachulew rik’in achike nuya’ chi qe, chuqa’ achike nub’än toq man ütz ta nqab’än chi re, achi’el toq man nqamöl ta ri q’ayïs chuwäch, pa taq qochoch, pa taq b’ey. We röj nqamöl ri qaq’ayïs pa taq qochoch, pa taq qab’ey, ütz k’a ri’ ke re’ nqab’än chi re ri ruwachulew, richin ke ri’ yekikot k’a ri taq chikopi’ , chuqa’ ri taq qalk’wal.
 +
 
Ja ri taq che’ nkiya’ jeb’ël kaq’iq’, nkixupuj chuwäch ri juyu’ richin konojel ri e k’o chuwäch ütz kik’aslem nkïl.
 
Ja ri taq che’ nkiya’ jeb’ël kaq’iq’, nkixupuj chuwäch ri juyu’ richin konojel ri e k’o chuwäch ütz kik’aslem nkïl.
 +
 
We ke ri’ xtiqab’än chi re ri ruwachulew, k’a ri’ xkojetz’an, k’ a ri’ ütz xkojkikot; kik’in ri qachib’il nb’eqaq’ejela’ ri winaqi’ yeqak’ül kan pa b’ey.
 
We ke ri’ xtiqab’än chi re ri ruwachulew, k’a ri’ xkojetz’an, k’ a ri’ ütz xkojkikot; kik’in ri qachib’il nb’eqaq’ejela’ ri winaqi’ yeqak’ül kan pa b’ey.
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(47).png|center|350px]]
   −
2.3 Choltzij richin pa tijob’äl
+
==Choltzij richin pa tijob’äl==
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 
Wawe’ nqatzijoj rij ri taq tzij nuk’än ri’ rik’in ri tijob’äl, rik’in ri taq wachinäq ri e k’o chupma ri tijob’äl:
 
Wawe’ nqatzijoj rij ri taq tzij nuk’än ri’ rik’in ri tijob’äl, rik’in ri taq wachinäq ri e k’o chupma ri tijob’äl:
 +
 
Tib’ana’ rutz’am itz’ib’ab’al, tinuk’u’ ri itz’uyub’al, kojtz’uye’ pa taq moloj, k’a ri’ tijaqa’ ri iwuj, tib’ana’ ri isamaj, kixetz’an rik’in i ajiab’äl, tib’ana’ chi juley taq tzij chi re ri tz’ib’, tisik’ij ri xqatz’ib’aj, tib’ij achike k’a jun cholb’äl tzij. Tasik’ij ri taq tzij.
 
Tib’ana’ rutz’am itz’ib’ab’al, tinuk’u’ ri itz’uyub’al, kojtz’uye’ pa taq moloj, k’a ri’ tijaqa’ ri iwuj, tib’ana’ ri isamaj, kixetz’an rik’in i ajiab’äl, tib’ana’ chi juley taq tzij chi re ri tz’ib’, tisik’ij ri xqatz’ib’aj, tib’ij achike k’a jun cholb’äl tzij. Tasik’ij ri taq tzij.
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(48).png|right|350px]]
 +
:Ch’akät
 +
:Wuj
 +
:Ak’wala’
 +
:Rutzub’al jay
 +
:Meseb’äl
 +
:Tijonel
 +
:Kotz’i’j
 +
:Tz’aläm tz’ib’ab’äl
 +
:Xan
 +
:Rupam jay
 +
:K’ayinela’
 +
:Q’ojom
 +
:Muj
 +
:Chi’ch’
 +
:Tem
 +
:Kotz’i’j
 +
:Chi jay
 +
:Ch’ame’y
 +
:Ichinaj
 +
:Alanxäx
 +
:Yojib’äl
 +
:Etz’anib’äl
 +
:Q’ayïs
 +
:Ruk’ojolib’äl q’ayïs
 +
:K’ojolib’äl wuj
 +
:K’ayinel
 +
:Rub’ey
 +
:K’am
 +
:Ruwäch jay
 +
:Ruxaq wuj
 +
:Jay lámina
 +
:jay
 +
:tz’aq
 +
:tz’aläm
 +
:tz’ib’ab’äl
 +
:tz’uyub’äl
 +
:chupub’äl
 +
:qumib’äl
 +
:yojib’äl
 +
:rupam jay
 +
:k’olaj
 +
   −
Samaj richin ri tijonel
+
'''Samaj richin ri tijonel'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 
Ri tijonel nub’ij chi ke ri ak’wala’, tib’ana’ rutza’m ri itz’ib’ab’äl, ütz tib’ana’ chi re ri isamaj, chuqa’ ch’ajch’öj k’o chi nel.
 
Ri tijonel nub’ij chi ke ri ak’wala’, tib’ana’ rutza’m ri itz’ib’ab’äl, ütz tib’ana’ chi re ri isamaj, chuqa’ ch’ajch’öj k’o chi nel.
 +
 
Toq yixsamäj, k’o chi yixtz’uye’ chi ütz.
 
Toq yixsamäj, k’o chi yixtz’uye’ chi ütz.
 +
 
Toq yixsamäj k’atzinel chi man nisäch el ri iyojib’al, ruma xtok chi chiwe toq man ütz ta nib’än chi re ri isamaj.
 
Toq yixsamäj k’atzinel chi man nisäch el ri iyojib’al, ruma xtok chi chiwe toq man ütz ta nib’än chi re ri isamaj.
 +
 
Ütz nib’än ri isamaj pa taq molaj, k’o chi ütz nel, ruma k’o chi k’ïy na’oj nunük ri’ chiwäch. Toq nub’ij ri tijonel chi tijaqa’ ri iwuj, k’o ta chi chupam ri iwuj k’o wi ta ri utziläj taq na’oj. K’o ta chuqa’ chi chi ri’ niwelesaj ri isamaj, rik’in ri’ yixkowin yixetz’an pa ri ramaj. K’o chi nitzeqelib’ej k’ïy ruwäch na’oj.
 
Ütz nib’än ri isamaj pa taq molaj, k’o chi ütz nel, ruma k’o chi k’ïy na’oj nunük ri’ chiwäch. Toq nub’ij ri tijonel chi tijaqa’ ri iwuj, k’o ta chi chupam ri iwuj k’o wi ta ri utziläj taq na’oj. K’o ta chuqa’ chi chi ri’ niwelesaj ri isamaj, rik’in ri’ yixkowin yixetz’an pa ri ramaj. K’o chi nitzeqelib’ej k’ïy ruwäch na’oj.
   −
Samaj richin ri tijoxel
+
'''Samaj richin ri tijoxel'''
−
- K’atzinel chi nitz’ib’aj ri taq tzij iwetaman chik, ütz ta k’a chi nimöl ruchi’ ronojel ina’oj, jantape’ richin ri rusik’ixik qach’ab’äl. Yalan k’atzinel chi qonojel yojkowin ta nqasik’ij, nqatz’ib’aj ri qach’ab’äl.
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel hombre y mujer.png|right|105px]]
−
- Toq xtik’is ronojel ri isamaj, ütz nib’ij jun choltzij, chi kiwäch ri iwachib’il, ütz ta k’a chi nk’iyäk ri ina’oj chupam ri ik’aslemal.
+
*K’atzinel chi nitz’ib’aj ri taq tzij iwetaman chik, ütz ta k’a chi nimöl ruchi’ ronojel ina’oj, jantape’ richin ri rusik’ixik qach’ab’äl. Yalan k’atzinel chi qonojel yojkowin ta nqasik’ij, nqatz’ib’aj ri qach’ab’äl.
−
2.4 Choltzij richin ri ruwa jay ri tijob’äl
+
*Toq xtik’is ronojel ri isamaj, ütz nib’ij jun choltzij, chi kiwäch ri iwachib’il, ütz ta k’a chi nk’iyäk ri ina’oj chupam ri ik’aslemal.
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(49).png|center|350px]]
 +
 
 +
==Choltzij richin ri ruwa jay ri tijob’äl==
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 
K’o ka’i oxi’ taq k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj.
 
K’o ka’i oxi’ taq k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj.
 +
 
Tqab’ana’ ri qames, yojb’ixan chi kiwäch ri winaqi’, yojb’e pa k’astanem.
 
Tqab’ana’ ri qames, yojb’ixan chi kiwäch ri winaqi’, yojb’e pa k’astanem.
 +
 
Yojk’oje’ qonojel chupam ri nimaq’ij. K’o k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj re’.
 
Yojk’oje’ qonojel chupam ri nimaq’ij. K’o k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj re’.
−
Samaj richin ri tijonel
+
 
 +
'''Samaj richin ri tijonel'''
 +
 
 
Tab’ij chi ke ri taq ak’wala’: Tqab’ana’ ri qamesoj chuwäch ri qatijob’al, ch’ajch’öj nqab’än chi re richin ütz yojetz’an chuwäch.
 
Tab’ij chi ke ri taq ak’wala’: Tqab’ana’ ri qamesoj chuwäch ri qatijob’al, ch’ajch’öj nqab’än chi re richin ütz yojetz’an chuwäch.
 +
 
Toq xtiqak’ül kiq’ij ri qate’, yojb’ixan chi kiwäch, richin yekikot jun ti ramaj qik’in chupam ri kiq’ij.
 
Toq xtiqak’ül kiq’ij ri qate’, yojb’ixan chi kiwäch, richin yekikot jun ti ramaj qik’in chupam ri kiq’ij.
 +
 
Toq k’o jun nimaq’ij nqak’ül rajawaxik, qonojel yojk’oje’ chupam, richin junam qawäch chi rij ronojel ri taq wachinäq nqab’än, rik’in man k’o ta k’ayewal nqïl chupam ri taq nimaq’ij yeqab’än. Toq xtitzu’ ronojel ri wachinäq, ri chapon rub’anik, tikirel chik chi yojb’e pa k’astanem, yojkikot jun ti ramaj kik’in ri qachib’il rik’in chuqa’ ri tijonel.
 
Toq k’o jun nimaq’ij nqak’ül rajawaxik, qonojel yojk’oje’ chupam, richin junam qawäch chi rij ronojel ri taq wachinäq nqab’än, rik’in man k’o ta k’ayewal nqïl chupam ri taq nimaq’ij yeqab’än. Toq xtitzu’ ronojel ri wachinäq, ri chapon rub’anik, tikirel chik chi yojb’e pa k’astanem, yojkikot jun ti ramaj kik’in ri qachib’il rik’in chuqa’ ri tijonel.
−
Choltzij richin ruwäch qatijob’al.
+
 
−
Samaj rixin tijoxel  
+
'''Choltzij richin ruwäch qatijob’al.'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel hombre y mujer.png|right|105px]]
 +
'''Samaj rixin tijoxel'''
 +
 
 
Tanuk’u’ jun etz’anem kik’in ri taq iwachib’il, chi rij ri akuchi’ k’o wi ri ch’ajch’ojinem ruwa’ jay. K’o chi nqokisaj ri choltzij qetaman chik pe.
 
Tanuk’u’ jun etz’anem kik’in ri taq iwachib’il, chi rij ri akuchi’ k’o wi ri ch’ajch’ojinem ruwa’ jay. K’o chi nqokisaj ri choltzij qetaman chik pe.
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(50).png|center|350px]]
   −
2.5 taq tzij richin ri tinamït rik’in juley chik.
+
==taq tzij richin ri tinamït rik’in juley chik.==
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 
K’o ri taq k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj re’.
 
K’o ri taq k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj re’.
 +
 
Tiqaloq’o’ ixkoya’ pa k’ayib’äl. Tiqatz’eta’ ri nb’anatäj pa k’ayib’äl. Ri ch’ich’ nb’e pa jun tinamït chik. Ri winaqi’ yeb’e pa ch’ich’. Ri nute’ nb’eruk’ayij tz’in. Ri winaqi’ koyob’en ri ch’ich’ ri nb’e pa taq’aj. K’a ri’ röj yojb’e pa rochoch Ajaw. K’o k’amb’äl tzij tasik’ij.
 
Tiqaloq’o’ ixkoya’ pa k’ayib’äl. Tiqatz’eta’ ri nb’anatäj pa k’ayib’äl. Ri ch’ich’ nb’e pa jun tinamït chik. Ri winaqi’ yeb’e pa ch’ich’. Ri nute’ nb’eruk’ayij tz’in. Ri winaqi’ koyob’en ri ch’ich’ ri nb’e pa taq’aj. K’a ri’ röj yojb’e pa rochoch Ajaw. K’o k’amb’äl tzij tasik’ij.
   −
Samaj richin ri tijonel
+
'''Samaj richin ri tijonel'''
−
- Nab’ey tasik’ij ri ti choltzij Loq’oj chi kiwäch ri taq ak’wala’.
+
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
−
- Takanoj taq achib’äl richin atinamit, richin ri k’ayib’äl, nk’atzin chawe chi nkikanoj taq rub’i’ taq wachinäq ri e k’o chupam chi kijunal. Ma xa k’o taq tzij ri ma qaya’on ta chupam ri choltzij qak’utun röj, ruma k’a ri’ chi k’o chi nqanimirisaj ri taq tzij.
+
*Nab’ey tasik’ij ri ti choltzij Loq’oj chi kiwäch ri taq ak’wala’.
 +
*Takanoj taq achib’äl richin atinamit, richin ri k’ayib’äl, nk’atzin chawe chi nkikanoj taq rub’i’ taq wachinäq ri e k’o chupam chi kijunal. Ma xa k’o taq tzij ri ma qaya’on ta chupam ri choltzij qak’utun röj, ruma k’a ri’ chi k’o chi nqanimirisaj ri taq tzij.
   −
Ri loq’oj  
+
'''Ri loq’oj'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel hombre y mujer.png|right|105px]]
 
Ri nana xub’ij chi ke ri taq ral: tb’eqaloq’o’ qixkoya’ pa k’ayib’äl. Ütz k’a chuqa’ richin nb’eqatz’eta’ achike nb’anatäj chupam ri k’ayib’äl, e achike na taq winaqi’ ri yek’ayin wakami, e k’o ye’ulqa aj Tz’oloj Ya’, e kik’amon pe utziläj taq ichaj, ri qas e ya’ rik’in qas ki’ ruki’il.
 
Ri nana xub’ij chi ke ri taq ral: tb’eqaloq’o’ qixkoya’ pa k’ayib’äl. Ütz k’a chuqa’ richin nb’eqatz’eta’ achike nb’anatäj chupam ri k’ayib’äl, e achike na taq winaqi’ ri yek’ayin wakami, e k’o ye’ulqa aj Tz’oloj Ya’, e kik’amon pe utziläj taq ichaj, ri qas e ya’ rik’in qas ki’ ruki’il.
 +
 
Toq xtiqak’ïs ri qaloq’oj yojb’e chupam ri ch’ich’ ri nb’e chik pa jun chik tinamït. Chi ri’ nb’eqatz’eta’ achike’ qas nkik’ayij chik chi ri’, rik’in ke ri’ chuqa’ yojk’astan jun ti ramaj, rik’in nqetamaj chi ütz ri tinamït.
 
Toq xtiqak’ïs ri qaloq’oj yojb’e chupam ri ch’ich’ ri nb’e chik pa jun chik tinamït. Chi ri’ nb’eqatz’eta’ achike’ qas nkik’ayij chik chi ri’, rik’in ke ri’ chuqa’ yojk’astan jun ti ramaj, rik’in nqetamaj chi ütz ri tinamït.
 +
 
Xqatz’et kan ri nute’, nuk’ayij tz’in chi ke ri winaqi’.  
 
Xqatz’et kan ri nute’, nuk’ayij tz’in chi ke ri winaqi’.  
 +
 
Yalan kimolon ki’ winaqi’ chi rij ruma kan ütz tz’in ri nuk’ayij chuqa’ ütz nchaq’aj.
 
Yalan kimolon ki’ winaqi’ chi rij ruma kan ütz tz’in ri nuk’ayij chuqa’ ütz nchaq’aj.
    
Ri winaqi’ koyob’en ri ch’ich’ ri yek’amo el pa taq’aj, yeb’e pa wuxuj kape’, pa taq nima’q taq ulew kichin ri b’eyoma’i’. Chi ri’ nkich’äk wi kipwaq richin nkiloq’ob’ej kiway, kiya’ richin taq kalk’wal.
 
Ri winaqi’ koyob’en ri ch’ich’ ri yek’amo el pa taq’aj, yeb’e pa wuxuj kape’, pa taq nima’q taq ulew kichin ri b’eyoma’i’. Chi ri’ nkich’äk wi kipwaq richin nkiloq’ob’ej kiway, kiya’ richin taq kalk’wal.
 +
 
Ruma ri wachinäq ri ya’on chi qe ruma ri Ajaw, xa k’a ruma ri’ yojb’e chupam ri rochoch Ajaw, richin nqamatyoxij chi re ri utzil ri ruya’on chi qe chupam ri qak’aslem, chi qe ri qalk’wal.
 
Ruma ri wachinäq ri ya’on chi qe ruma ri Ajaw, xa k’a ruma ri’ yojb’e chupam ri rochoch Ajaw, richin nqamatyoxij chi re ri utzil ri ruya’on chi qe chupam ri qak’aslem, chi qe ri qalk’wal.
−
Choltzij richin tinamït2.6 Choltzij richin ruwach’ulew.
+
 
 +
'''Choltzij richin tinamït'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel p(52).png|right|350px]]
 +
:Jay
 +
:ch’ich’
 +
:b’ey
 +
:ch’akät
 +
:ak’wala’
 +
:winäq
 +
:q’atab’äl
 +
:tziij
 +
:meseb’äl
 +
:ya’
 +
:k’ayib’äl
 +
:q’ayis
 +
:k’uch
 +
:kotz’i’j
 +
:chiköp
 +
:winaqi’
 +
:kojol jay
 +
:tz’i’
 +
:tonel
 +
:ab’äj
 +
:b’anöy xajab’
 +
:raqan q’aq’
 +
:chikopi’
 +
:k’ayinela’
 +
:kej
 +
:ixoqi’
 +
:chi nimajay
 +
:ab’äj b’ey
 +
:k’ayïl
 +
:xajab’
 +
:q’ojom nan
 +
:mix
 +
:k’ayïl
 +
:q’enum ixtani’
 +
:chiya’
 +
:awän
 +
:ulew
 +
:tzyäq
 +
:b’ey
 +
:tijob’äl
 +
:ti’ij
 +
:si’
 +
:alkalte
 +
:k’im juyu’
 +
:ixim
 +
:ak’
 +
:aq’om
 +
:jay
 +
:achi’a’
 +
:tz’aläm jay
 +
:jun ch’ich’
 +
:kape’
 +
:kapiya
 +
:k’ayib’al ak’
 +
 
 +
==Choltzij richin ruwach’ulew.==
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 
K’o ja taq k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj re’.
 
K’o ja taq k’amb’äl tzij chupam re to’ob’äl wuj re’.
 +
 
Chupam ri qatinamit k’o k’atän. Ri qatinamit yalan ch’ajch’öj rub’anom chi re kuma ri ka’wala’.
 
Chupam ri qatinamit k’o k’atän. Ri qatinamit yalan ch’ajch’öj rub’anom chi re kuma ri ka’wala’.
 +
 
Ri jachöy wuj xb’e chik pa jun tinamït. Qatika’ jujun taq che’. Ri k’amöl b’ey richin ri tinamït nk’extäj, cha’. Pa ruwi’ ri juyu’ yalan yeb’ek’astan ri winaqi’. K’o k’amb’äl tzij wawe’ tasik’ij.
 
Ri jachöy wuj xb’e chik pa jun tinamït. Qatika’ jujun taq che’. Ri k’amöl b’ey richin ri tinamït nk’extäj, cha’. Pa ruwi’ ri juyu’ yalan yeb’ek’astan ri winaqi’. K’o k’amb’äl tzij wawe’ tasik’ij.
−
Samaj richin ri tijonel
+
 
 +
'''Samaj richin ri tijonel'''
 +
[[Archivo:Nuestro idioma en la escuela - Kaqchikel enseñando.png|right|110px]]
 
Takanoj jun achib’äl richin jun juyu’ taq’aj, chuqa’ tab’ana’ jun choltzij chi rij , ke ri’ nab’än chik chi re juley taq tzij , nab’än rik’in jalajoj taq rikil wäy, rik’in tzyäq, o jun chik.
 
Takanoj jun achib’äl richin jun juyu’ taq’aj, chuqa’ tab’ana’ jun choltzij chi rij , ke ri’ nab’än chik chi re juley taq tzij , nab’än rik’in jalajoj taq rikil wäy, rik’in tzyäq, o jun chik.
 +
 
Taq tzij richin pa Juyu’:
 
Taq tzij richin pa Juyu’:
  
Carlos Mulul
nuke, Administradores
30 170

ediciones

Obtenido de «https://cnbguatemala.org/wiki/Especial:MobileDiff/54709»