Cambios

Busca en cnbGuatemala con Google

sin resumen de edición
Línea 54: Línea 54:  
===Upajik eta’manik===
 
===Upajik eta’manik===
 
Durante la clase, observe si los estudiantes realizan correctamente los cálculos. Si no lo hacen, explique. También, observe si usan enunciados completos.
 
Durante la clase, observe si los estudiantes realizan correctamente los cálculos. Si no lo hacen, explique. También, observe si usan enunciados completos.
 +
 +
==Q’ij 3 B’ix (Tzijob’al xuquje’ uya’ik kiq’ij)==
 +
{{Plantilla:Material interactivo tiempoV
 +
|tiempo=30 minutos
 +
}}
 +
{{Plantilla:Material interactivo recursosV
 +
|recursos=Una canción (puede ser la incluida en esta lección. También, puede incluirle cambios).
 +
}}
 +
===Pa ri tijonik===
 +
*Diga a sus estudiantes: Kqab’ixoj jun b’ix. Kinb’ixoj jun q’e’t xuquje’ ix kitzalij uwach. Kib’ano ri kub’ij ri b’ix. Kqamaj b’ik...
 +
{| class="wikitable" width="60%" style="margin:1em auto 1em auto; clear:both; padding:10px;"
 +
|-valign="top"
 +
|style="background:#859076; color:#181717; width:30%; padding:10px;"|'''Canción'''
 +
|style="background:#859076; color:#181717; width:30%; padding:10px;"|'''Gestos'''
 +
|-
 +
|Jun ruk’ jun, kub’ana keb’.
 +
|Juntar un dedo de cada mano para mostrar dos dedos.
 +
|-
 +
|Keb’ ruk’ keb’, kub’ana kajib’.
 +
|Juntar 2 dedos de cada mano para mostrar 4 dedos.
 +
|-
 +
|Oxib’ ruk’ oxib’, kub’ana waqib’.
 +
|Juntar 3 dedos de cada mano para mostrar 6 dedos
 +
|-
 +
|Kajib’ ruk’ kajib’, kub’ana waqxaqib’.
 +
|Juntar 4 dedos de cada mano para mostrar 8 dedos
 +
|-
 +
|Job’ ruk’ job’, kub’ana lajuj.
 +
|Juntar 5 dedos de cada mano para mostrar 10 dedos.
 +
|-
 +
|Lajuj kinwelisaj jun chech kub’ana b’elejeb’
 +
|Mostrar los 10 dedos y quitar 1 para mostrar 9.
 +
|-
 +
|Bélejeb’ kinwelisaj jun chech kkub’ana waqxaqib’.
 +
|Mostrar los 9 dedos y quitar 1 para mostrar 8.
 +
|-
 +
|Waqxaqib’ kinwelisaj jun chech kub’ana wuqub’
 +
|Mostrar los 8 dedos y quitar 1 para mostrar 7.
 +
|-
 +
|Wuqub’ kinwelisaj jun chech kub’ana waqib’.
 +
|Mostrar los 7 dedos y quitar 1 para mostrar 6.
 +
|-
 +
|¡Waqib’ kinwelisaj waqib’ chech man k’o ta chik!
 +
|Mostrar los 6 dedos y quitar 6 para mostrar 0.
 +
|}
 +
A la par de cada línea de la canción se incluyen sugerencias de gestos para cada una. Si no quiere usar esta canción, puede elegir otra y cambiarle las palabras.
 +
*Diga: Chiwoko iwib’ pa k’ulaj xuquje’ chitzalij uwach ri k’otow chi’aj: Pa le ajilanb’al, ¿Jas kelwi uya’ik uwi’? xuquje’ ¿Su kelwi esanem?
 +
===Upajik eta’manik===
 +
Durante la clase, observe si los estudiantes realizan correctamente los cálculos. Si no lo hacen, explique. También, observe si usan enunciados completos.
 +
 +
==Q’ij 4 B’ix (Tzijob’al xuquje’ uya’ik kiq’ij)==
 +
{{Plantilla:Material interactivo tiempoV
 +
|tiempo=30 minutos
 +
}}
 +
{{Plantilla:Material interactivo recursosV
 +
|recursos=La misma canción del día 3.
 +
}}
 +
===Pa ri tijonik===
 +
*Diga a sus estudiantes: Kqakamulij ub’ixoxik ri b’ix rech ri tijonik xq’ax kanoq. Kinb’ixoj nab’e k’ate k’uri’ kib’ixoj ix xaq itukel. Kib’ano ri kub’ij ri b’ix. Kqamaj b’ik.
 +
{| class="wikitable" width="60%" style="margin:1em auto 1em auto; clear:both; padding:10px;"
 +
|-valign="top"
 +
|style="background:#859076; color:#181717; width:30%; padding:10px;"|'''Canción'''
 +
|style="background:#859076; color:#181717; width:30%; padding:10px;"|'''Gestos'''
 +
|-
 +
|Jun ruk’ jun, kub’ana keb’.
 +
|Juntar un dedo de cada mano para mostrar dos dedos.
 +
|-
 +
|Keb’ ruk’ keb’, kub’ana kajib’.
 +
|Juntar 2 dedos de cada mano para mostrar 4 dedos.
 +
|-
 +
|Oxib’ ruk’ oxib’, kub’ana waqib’.
 +
|Juntar 3 dedos de cada mano para mostrar 6 dedos
 +
|-
 +
|Kajib’ ruk’ kajib’, kub’ana waqxaqib’.
 +
|Juntar 4 dedos de cada mano para mostrar 8 dedos
 +
|-
 +
|Job’ ruk’ job’, kub’ana lajuj.
 +
|Juntar 5 dedos de cada mano para mostrar 10 dedos.
 +
|-
 +
|Lajuj kinwelisaj jun chech kub’ana b’elejeb’
 +
|Mostrar los 10 dedos y quitar 1 para mostrar 9.
 +
|-
 +
|Bélejeb’ kinwelisaj jun chech kkub’ana waqxaqib’.
 +
|Mostrar los 9 dedos y quitar 1 para mostrar 8.
 +
|-
 +
|Waqxaqib’ kinwelisaj jun chech kub’ana wuqub’
 +
|Mostrar los 8 dedos y quitar 1 para mostrar 7.
 +
|-
 +
|Wuqub’ kinwelisaj jun chech kub’ana waqib’.
 +
|Mostrar los 7 dedos y quitar 1 para mostrar 6.
 +
|-
 +
|¡Waqib’ kinwelisaj waqib’ chech man k’o ta chik!
 +
|Mostrar los 6 dedos y quitar 6 para mostrar 0.
 +
|}
 +
*Pida: Chanim, man kikoj ta uwi’ iq’ab’ xuquje’ man kikoj ta wuj, chitzalij uwach  ri k’otow chi’aj.
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ oxib’ ruk’ kajib’? ¿Janik’pa’ ri’ wajxaqib kinwelisaj oxib’chech?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ keb’ ruk’ keb’?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ oxib’ kinwelisaj keb’ chech?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ wuqub’ ruk’ keb’?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ b’elejeb’ kinwelisaj oxib’ chech?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ wajxaqib’ ruk’ jun?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ waqib’ kinwelisaj keb’ chech?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ kajib’ ruk’ kajib’?
 +
*:¿Janik’pa’ ri’ job’ kinwelisaj keb’ chech?
 +
===Upajik eta’manik===
 +
Durante la clase, observe a los estudiantes que no están participando. Motive la participación de niños y niñas. Si es necesario, introduzca y modele gestos para algunas partes de la canción.
 +
 +
==Q’ij 5 Chi jumul kqaya’ ri uchuq’ab’ xuquje’ utz ub’ixik (Tatb’exik xuquje’ tzijonem)==
 +
{{Plantilla:Material interactivo tiempoV
 +
|tiempo=30 minutos
 +
}}
 +
{{Plantilla:Material interactivo recursosV
 +
|recursos=Papelógrafo o pizarrón, yeso o marcadores.
 +
}}
 +
===Pa ri tijonik===
 +
*Solicite: Chichomaj ¿Jasche rajawaxik kqetamaj le mulinik xuquje’ le '''esanem''' pa qak’aslemal? Chya’ k’amb’al no’j. Escriba y/o dibuje las ideas en el pizarrón. También, puede dramatizar las respuestas.
 +
*Diga a los estudiantes: Chiwoko keb’ q’e’t; le k’o pa iwikiq’ab’ kub’i’aj “A” le k’o chi imoxq’ab’ kub’i’aj “B”. Chi jujunal kixkanaj chi uwach jun iwachi’l. We man kixtz’aqat taj kink’oji’ iwuk’.
 +
*Cuando ya estén formadas las filas, diga: Kinya’ oxmul rilik chi wech rech kitzalij uwach ri k’otow chi’aj. Ronojel mul k’extal le iwachi’l. Pa nab’e mul kiwil le chomanik tz’ib’atal pa le tz’alam tz’ib’ab’al, pa le nik’aj chik kuya taj kiwilo. (Cuando llegue a la tercera parte, cubra el pizarrón o papelógrafo). Le ukab’ xuquje’ le urox mul kikoj le no’jib’al xuquje’ le tzij xkikoj le iwachi’l, chitz’aqatisaj ruk’ nik’aj taq tzij xuquje’ no’jib’al.
 +
*Diga: Chichomaj ¿Jasche rajawaxik kqetamaj le mulinik xuquje’ le '''esanem '''pa qak’aslemal? Chya’ k’amb’al no’j. Le kriqtaj pa le q’e’t “B” chita’ su kkib’ij le iwachi’l.
 +
*Después de un minuto, más o menos, diga: Le tijoxelab’ rech le q’e’t “A” kixq’ax pa jun k’olib’al, rech kk’extaj le ik’ulaj. Le k’isb’al tijoxel rech le q’e’t kq’ax loq pa nab’e k’olib’al. Chanim chitzalij uwach le k’otow chi’aj kub’an le iwachi’l. ¿Jasche rajawaxik kqetamaj le mulinik xuquje’ le esanem pa qak’aslemal? Chya’ k’utb’al no’j. Chna’taj chi wech jumul chik kinimarisaj le no’jib’al are chi kixch’awik kikoj k’i taq tzij.
 +
*Después de un minuto, más o menos, diga: Kqab’an oxmul uk’exik qak’ulaj. Le tijoxelab’ rech le q’e’t “A” kixq’ax pa jun k’olib’al. Chanim chitzalij uwach ri k’otow chi’aj. ¿Jasche rajawaxik kqetamaj le mulinik xuquje’ le '''esanem''' pa qak’aslemal? Chya’ k’utb’al no’j. Chna’taj chi wech le tzalim tzij nim chi uwach le xq’ax kanoq.
 +
*Seleccione a los niños o niñas que normalmente no participan y diga: Chanim, jujun chi wech kkitzijoj chi qech ri kino’jib’al. Recuerde que muchos se sienten más seguros después de haber hablado tres veces con otros.
 +
===Upajik eta’manik===
 +
Durante la clase, manténgase cerca de un estudiante para observar cómo cambia sus ideas con cada pareja. Conforme avanza, felicítelo por sus ideas y por su forma de expresarse. También, dé sugerencias para que mejoren su participación.
30 170

ediciones